آشنایی با چهره های جهانی تعلیم و تربیت
در این پست به بررسی ویژگی های یک معلم خوب و نمونه از منظر قرآن و دانش آموزان پرداخته و اطلاعاتی از سایت های مختلف گرد آوری شده است که امیدوارم به کار همکاران گرامی بیاید.
ویژگی های یک معلم خوب از منظر قرآن :
از آنجا که معلم سال های زیادی را همراه دانش آموز می باشد و در سنین حساس کودکی و نوجوانی که درخت وجودی دانش آموز شکل می گیرد با او همدم و همراه می باشد لذا قرآن کریم ، این کتاب انسان ساز ، صفاتی برای یک معلم خوب و نمونه ذکر کرده است که به اجمال به بیان آنها می پردازیم.
اولین ویژگی یک معلم نمونه ، تواضع و فروتنی است تا شاگردان مشکلات خود درسی و غیردرسی را به راحتی با معلم خود مطرح نموده و از این طریق هم استفاده علمی ببرند و هم درس زندگی بیاموزند. چنانکه رسول اکرم نیز می فرمایند: «خداوند به من وحی نمود که فروتن باشید.»
فروتنی یعنی تسلیم در برابر حق ، احترام به همنوعان ، اعتراف و شناسایی مقام واقعی خود و حقوق دیگران که همگی از ثبات روحی و آرامش روانی سرچشمه می گیرد.
مهربانی
از آنجا که همه شاگردان بدون اختیار تاثیرات خلقی و رفتاری معلمان را می پذیرند و به آن سمت کشیده می شوند لذا یکی از صفاتی که در وجود یک معلم نمونه ، ضروری و لازم است ؛ برخورد همراه با روی گشاده و مهربان است. تا شاگردان نیز تحت تاثیر این برخورد معلم هم بتوانند به راحتی مشکلات خود را بیان نموده و هم از راهنمایی های معلم بهره لازم را ببرند و هم خود دارای روحیه گشاده در برخورد با اجتماع و مردمان شوند. تغییرات اخلاقی تنها با پند و اندرز و موعظه صورت نمی پذیرد بلکه زمانی این مهم تحقق پیدا می کند که همراه با عمل و رفتار انسانی باشد.
همیشه به یاد داشته باشیم که زیر بنای رابطه عاطفی که میان معلم و شاگرد برقرار می شود ، روحیات و خلقیات معلم است نه روش تدریس او.
اخلاق نیکو
یکی از شروط اساسی معلمی داشتن اخلاق نیکو و نرمی در گفتار است.
به گونه ای که بتواند همه شاگردان را به خود جذب کند و دلهای آنان را به دست آورد. چنانکه خداوند در آیه 44سوره مبارکه طه می فرماید: «فقولا له قولا لینا ؛ به او به نرمی سخن بگویید»
لطافت و نرمی در گفتار متکلم ، مخاطبان را به سوی او جذب می کند و این خود یکی از عواملی است که باعث می شود درس ها و پند و اندرزهای متکلم در مخاطبان تاثیر بنهد. امام باقرع در تفسیر آیه: «قولواللناس حسنا» می فرماید «قولا للناس اءحسن ما تحبون ائن یقال لکم ؛ با مردم با بهترین نوعی که دوست دارید با شما سخن گفته شود، سخن بگویید.»
معلم باید همانگونه که انبیای الهی در جذب دلهای مردم می کوشیدند تا بتوانند آنها را به راه راست هدایت نمایند، در جذب دلهای شاگردان بکوشد تا بتوانند آنها را به شیوه صحیح ارشاد و راهنمایی کرده و از گرداب های موجود در جامعه آگاه سازد.»
صبر
خداوند در قرآن کریم صابران را می ستاید و می فرماید: «والله یحب الصبرین ؛ 13 خداوند صابران را دوست دارد.»
این خطاب که همه مردمان جهان را در بر می گیرد به انسان ها درس بردباری و صبوری در مقابل مشکلات و سختی ها را می دهد تا بدین وسیله مورد رضایت و محبت خدای تعالی قرار گیرند و در جای دیگری می فرماید: «ائلم نشرح ل صدر» و انشراح صدر است که امکان شکیبایی و صبر را فراهم می کند.
معلم نیز باید صبور و بردبار باشد ، بخصوص معلمان دوره های ابتدایی که با کودکانی روبرو هستند که هم در سنینی هستند که بسیار پرتحرک و ناآرام اند و هم به تازگی از جمع خانوادگی خود جدا شده و پای در محیط مدرسه نهاده اند.
لذا یک معلم نمونه باید در مقابل ناآرامی های دانش آموزان خود، شیطنت ها و حتی دیر درک کردن مطلب و دیرفهمی های دانش آموزان صبور و بردبار بوده و با آنها با مدارا رفتار نمایند زیرا که با صبر می توان به کارهای مهم دست یافت و چه بسا همین دانش آموزان پر تحرک و ناآرام و حتی گاه دیرفهم ، آینده ای بسیار درخشان و چشمگیری داشته باشند که در پرتو صبوری و مدارای معلم در آینده ای نزدیک جلوه گر شود. امام علی در این زمینه می فرماید: «صبر ، مدد و کمک هر کاری به شمار می آید.»
گذشت
خداوند در آیه 85 سوره مبارکه حجر خطاب به رسول اکرم ص می فرماید: «وما خلقنا السموات والارض و ما بینهم آ الا بالحق و ان الساعه لاتیه فاصفح الصفح الجمیل ؛... و ما آسمان ها و زمین و هر چه در بین آنهاست جز برای مقصودی صحیح و حکمتی بزرگ خلق نکردیم و البته ساعت قیامت خواهد آمد. اکنون تو ای رسول ما از این منکران ، نیکو در گذر»
امام کاظم ع در تفسیر این آیه شریفه می فرماید: «صفح جمیل یعنی گناهی را مورد عقوبت و سرزنش قرار ندادن» 17 از سفارشات حضرت خضر به حضرت موسی این بود که کسی را به جهت خطا مورد سرزنش قرار ندهد. بر این اساس می توان گفت از دیگر ویژگی های معلم نمونه ، گذشت و اغماض است که در رفتار و اعمال معلم بزرگ انسان ها در طول تاریخ بشریت یعنی رسول اکرم ص از برجستگی خاصی برخوردار است.
در موارد زیادی معلم از شاگردان خود رفتارهای خاصی را مشاهده می کند و یا کلمات و جملات غیرمنطقی را می شنود ، اگر بنا باشد هر بار به خاطر این رفتارها و یا گفتارها دانش آموزان را توبیخ نماید نه تنها نمی تواند استعدادهای نهفته در درون شاگرد را کشف کند و به فعلیت برساند بلکه باعث می شود تا دانش آموزان نسبت به او دلسرد شده و احترامی را که باید برای او قائل شوند ، از میان بردارند.
معلم نمونه باید همیشه به خاطر داشته باشد که گاهی نادیده گرفتن ها و گذشت کردن ها بیشتر و بهتر از تنبیه و اخراج می تواند اثر تربیتی بر دانش آموز داشته باشد.
امام علی می فرماید: «کسی که کارش را با رفق و مدارا انجام دهد ، برترین مردم است.» در تعالیم اسلامی ، تغافل از خطاهایی که از دیگران سر می زند در حالی که آدمی از آن خطاها اطلاع دارد ، جزو شریف ترین اخلاق انسان کریم بر شمرده شده است. بنابراین معلم نمونه باید خطاهای دانش آموزان خود را نادیده گرفته و با اتخاذ رفتاری منطقی و صحیح آنها را متوجه خطا و اشتباه خود نموده و راه صحیح را به آنها نشان دهد.
اما اگر به جای برخورد صحیح و منطقی با خطاهای دانش آموزان ، با آنان بدرفتاری نموده به اصطلاح عکس العمل منفی نشان بدهد ، تنها باعث می شود که دانش آموزان به او دلسرد شده و در نتیجه معلم نمی تواند هدف اصلی خود یعنی تربیت آینده سازان جامعه را دنبال کند.
صداقت
صداقت و راستگویی در فطرت آدمی نهاده شده و آدمی ذاتا به آن متمایل است.
خداوند متعال نیز در قرآن از مردمان می خواهد از صادقین و راستگویان باشند. امام علی ع یکی از صفات پرهیزکاران را صداقت در گفتار می داند. صداقت و راستگویی روح و حقیقت گفتار است.
امام علی در خطبه نهج البلاغه می فرماید: «صداقت در گفتار را که خداوند به فردی در میان مردم عطا کند بهتر از ثروتی است که کسی بر دیگران به ارث گذارد.»
یکی از نشانه های واقعی دانشمندی این است که فرد به جایی برسد که تازه می فهمد چیزی نمی داند و جهانی از مجهولات او را احاطه کرده است. لذا معلم نیز نباید انتظار داشته باشد که به همه چیز احاطه داشته باشد و همه چیز را به خوبی بداند چرا که ارزشمندی انسان تنها در پرتو معلومات نیست.
معلم موفق باید خلاق بوده و پیوسته در پی راه های تازه ای برای افزودن معلومات خود باشد
آنجا که معلم مطالبی را نمی داند باید صداقت در گرفتار داشته و به جای متوسل شدن به شرح و بیان مفصل ، به راحتی به عدم علم خود اقرار کند. این اقرار و اعتراف نه تنها معلم را خوار و ذلیل نمی کند بلکه بر عظمت و تعالی او نیز می افزاید. امام باقر در این زمینه می فرماید: «آنچه را که می دانید بر زبان آورید و درباره مطالبی که نمی دانید بگویید خدا آگاه تر و داناتر است.»
حفظ شخصیت دانش آموزان
تربیت کاری ظریف و دشوار است و گذرگاه های سخت و دشوار دارد. معلم همواره باید شخصیت دانش آموز را حفظ کند و عذر دانش آموز را بپذیرد. خداوند در آیات زیادی از تکریم شخصیت انسان و سجده فرشتگان به او سخن می گوید. در روایات اسلامی از سرزنش کردن دیگران به شدت نهی شده است.
امام صادق در این زمینه می فرماید:«کسی را مورد شماتت و سرزنش قرار مده زیرا ممکن است خداوند به او ترحم کند و تو را به آن مبتلا کند.» معلم و مربی نمونه باید با حفظ شخصیت دانش آموز با خطای او برخورد نماید تا وی متوجه خطا و اشتباه خود شده و در صدد جبران آن برآید چرا که شخصیت ، بزرگترین سرمایه معنوی دانش آموز است که اگر نادیده گرفته شود و مورد تحقیر قرار گیرد ، در آینده باعث می شود فرد خطاکار فاجعه های بزرگ بیافریند. لذا بر همین اساس است که معلم باید بکوشد تا همیشه شخصیت دانش آموزان را حفظ کرده و با نگهداشت آبرو و عزت شاگردان مسائل تربیتی را به آنان بیاموزد و به مرحله اجرا در آورد.
یکی از دستوراتی که در قرآن کریم خطاب به همه مومنان آمده است ، پرهیز از مسخره کردن یکدیگر است.
خداوند می فرماید: «یاءیها الذین ئامنوا لا یسخر قوم من قوم عسی ائن یکونواخیرا منهم ؛... ای کسانی که ایمان آورده اید هرگز نباید قومی قوم دیگر را مسخره و استهزاء کند. شاید آن قوم که مسخره می کنید، بهترین مومنین باشند. پیامبرص در این زمینه می فرماید: «هیچ مسلمانی را کوچک نشمارید زیرا که کوچک آنان نزد خدا بزرگ است.»
حضرت موسی ع تمسخر را جهالت می داند و می فرماید: «اءعوذ بالله ائن اءکون من الجهلین» خداوند متعال انسان ها را با روحیات متفاوت آفریده است. بعضی از انسان ها بسیار پر جنب و جوش ، بعضی بسیار احساساتی و برخی آرام و گوشه گیر هستند. بنابراین لازمه برخورد صحیح و متناسب با این افراد شناخت دقیق آنهاست.
معلم نمونه معلمی است که این روحیات را شناخته و متناسب با همان روحیات با شاگردان خود برخورد نماید و هرگز شاگردی را به علت برخورداری از یک خصیصه یا به علت ضعف هوشی مورد تمسخر و عیب جویی قرار ندهد.
معلم زمانی می تواند در برخورد صحیح با شاگردان خود موفق عمل کند که خود را به جای شاگردان قرار دهد و همواره کودکی و نوجوانی را به یاد داشته باشد.
تنبیه و تشویق
قرآن کریم در آیاتی هدف از ارسال پیامبر به سوی امت را تشویق و تنبیه و ترسانیدن از عذاب الهی که در صورت عدم اطاعت از حق تعالی گریبانگیر فرد می شود ، بیان می کند.
تشویق و تنبیه از اصول مهم اخلاقی است که مورد پذیرش و تاکید مکتب اسلام است. تشویق دانش آموز باعث تقویت وی شده و در عین حال تنبیهی است برای دانش آموزانی که سستی و اهمال به خرج داده و به درس و فعالیت درسی بی رغبت هستند و این خود زمینه ای می شود تا این گروه از دانش آموزان از غفلت و اتلاف وقت دست بردارند و به فعالیت های درسی علاقمند شوند.
امام علی ع در این زمینه می فرماید: «گنهکار را به وسیله پاداش دادن به نیکوکار تنبیه کن.» تشویق باید به موقع انجام گیرد و البته نباید به کیفیتی باشد که مایه غرور و غفلت دانش آموز یا خاموش شدن فعالیت ها و نظم و انضباط وی شود. تشویق باید عامل رشد باشد نه انحطاط.
تنبیه نیز باید به منظور آگاهی دادن باشد نه انتقام گیری و به گونه ای باشد که فرد خطاکار متوجه بشود که استحقاق تنبیه را دارد نه اینکه با خود گمان کند به وی ظلم شده است.
خودسازی وظیفه اولیه معلم نمونه
آنچه تاکنون در ارتباط با رفتار معلم با شاگردان بیان نمودیم ، در صورتی محقق خواهد شد که معلم ابتدا در وجود خود دست به سازندگی زده و در اعمال و گفتارش دقت نموده و میان آنها هماهنگی لازم را ایجاد نماید. معلم باید با تدبر و تفکر در وجود خویش و سازندگی روحی و اخلاقی خود این ویژگی های بیان شده را در خود ایجاد کرده و همیشه زنده نگه دارد تا بتواند بر دانش آموزان تائثیر نهاده و آن ها را هدایت و راهنمایی کند. راز و نیازها و مناجات های رسول اکرم پیش از بعثت در غار حرائ و کسب آمادگی برای پذیرش مسوولیت خطیر و مهم تعلیم و تربیت انسان ها که در جهلی بی سابقه فرو رفته بودند ، بهترین گواه بر این مدعاست.
یک معلم برای اینکه بتواند این ویژگی ها را در خود بوجود آورد باید مقدماتی را طی کند تا بتواند در این مسیر گام بردارد.
در روایتی آمده است حواریون از عیسی ع پرسیدند: با چه کسی همنشین شویم؟ عیسی ع فرمود: «با کسی که دیدن او شما را به یاد خدا بیندازد و سخن او بر دانش شما بیفزاید و علم او شما را نسبت آخرت متوجه و مایل سازد. خداوند در آیات زیادی خطاب به رسول اکرم ص دستور می دهد که با نیکان هم نشین شده و از ظالمان و گنهکاران روی گرداند.» این خطاب در حقیقت خطاب به همه مردمان است تا با همنشینی با نیکان و دوری گزیدن از ستمکاران به قرب خدا نایل آیند.
یک معلم نمونه باید همواره در تلاش و کوشش برای کسب معارف و مطالب علمی تازه و نوین باشد. به عبارت دیگر باید از لحاظ معرفتی و علمی همگام با زمان پیش برود و تنها خود را محدود به اندوخته ها و دانش های قبلی نکند بلکه با مطالعه از علوم جدید هم اطلاع یابد و همواره اطلاعات روز را به شاگردان خود بدهد. این مطالعه و یادگیری اطلاعات روز هم در تقویت روحیه علمی و معرفتی معلم و هم دانش آموزان مفید است. معلم همواره باید بکوشد تا در کارش مداومت داشته باشد. بنابراین بر همه عالمان جامعه اسلامی است که با تدبر و تعقل در آیات قرآن و سخنان نورانی پیامبر و اهل بیت ع در زمینه تعلیم و تربیت ابتلا به خودسازی پرداخته و سپس به تعلیم و تربیت اسلامی دانش آموزان همت گمارند تا بدین وسیله نسلی متعهد و انسان هایی خداشناس و خداجو به جامعه اسلامی تحویل دهند و گام به گام جامعه را به اهداف آرمانی اسلام نزدیک ساخته و مدینه فاضله را تحقق و عینیت بخشند.
گفتارمان مطابق کردارمان باشد
یکی از اساسی ترین اصول و شرایط معلمی ، مطابقت گفتار و کردار است. معلم باید توجه داشته باشد که میان رفتار و کردارش با گفتارش وحدت و همبستگی وجود داشته باشد. چنانکه خداوند افرادی را که گفتاری را برای مردم بیان می کنند و خود عمل نمی کنند را توبیخ می کند. و امام علی ع چنین افرادی را مورد لعن خدا می داند و می فرماید: «خداوند کسانی که امر به معروف کرده ولی خود آن را ترک می کنند و نهی از منکر کرده و خود آن را انجام می دهند ، لعنت کند.»
یک معلم برای اینکه سخنش در دل های دیگران تائثیر بگذارد باید ابتدا خود به آنچه می گوید ، عمل کند. امام صادق ع در این زمینه می فرماید: «با غیر زبان ، مردم را دعوت کنید که اگر در شما پرهیزکاری و تلاش و نماز و کار خیر مشاهده کنند، این خود دعوت است.» این کلام پرمحتوای امام صادق ع نه تنها درس آموزنده برای تمامی آموزگاران و معلمان بلکه برای همه انسان هاست اما معلمان و آموزگاران که ساقه وجودی آینده سازان جامعه اسلامی مان را پرورش می دهند ، می توانند با استفاده از این جمله گهربار الگوی خوبی برای شاگردان خود باشند و دانش پژوهان خود را به کار نیک دعوت کنند و خود نیز الگویی مناسب در زمینه های مختلف برای آنان باشند.
● منبع: روزنامه - جام جم
ویژگی های یک معلم خوب از منظر دانش اموزان :
بخشهایی از آن را میخوانید:
-سیانه هلی،اندونزی
یک معلم باید سه مشخصه اصلی داشته باشد.
1)زمینهی علمی،2)مهارتهای حرفه‌ای،3)خصوصیتهای شغلی
یک ضرب المثل می‌گوید:اگر به من ماهی بدهی،یک روز مرا سیر کردهای;ولی اگر به من ماهیگیری یاد بدهی،یک عمر مرا سیر کردهای.این،باید فلسفه یک معلم باشد.معلم باید صبور، مهربان،انعطاف‌پذیر،کاردان،شکیبا،با دیدباز با اخلاقخوش و مشتاق باشد و از تدریس لذت ببرد.نیز باید امانتدار،صادق،با قوهی تصور قوی،خلاق و کارآمد،منظم،مفید،فروتن و باحیا باشد.
-میرجانا کزیجا،کرواسی
چیزی که واقعا از خصوصیات یک معلم خوب است،داشتن هوش و درک است;زیرا داشتن این خصوصیات باعث می‌شود که معلم رفتارهای شاگرد را بفهمد،به این ترتیب،کمک کردن به آنهها آسانتر خواهد بود.یک معلم خوب باید درک بالایی برای فهم آنچه در دنیای شاگردان اتفاق میافتد،داشته باشد.یک معلم باید به آنچه درس میدهد،مسلط باشد.
-ماریا گارسیا،آمریکا
-یک معلم خوب با دو کلمه تعریف می‌شود:بهترین دوست. چهکسی قابل اعتمادتر از«بهترین دوست»می‌توان به خاطر آورد؟اجازه بدهید که همهی اینها،معلمان باشند، اینطور نیست؟
-لاکسمان وادگیر،هندوستان
یک معلم خوب،بچگی شاگردانش را با روشی دوست داشتنی میفهمد.او میفهمد که فرهنگ بچگی از فرهنگ بزرگسالی کلیتر است.
-کوکوبوباراسا،کنیا
من فکر میکنم از خصوصیاتی که یک معلم خوب باید داشته باشد،توانایی حرف زدن متناسب با سطح شاگردان است که یادگیری را جذاب و فهمیدن را آسان میکند به صورتی که دانشآموز گوش دهد و منتظر آمدن به کلاس باشد و معلم نیز کلاس را کنترل کند.
-کیتی،آمریکا
هنگامی که با علاقه و باهم کار میکنید،انتظار یک شاهکار را داشته باشید.خیلی اساسی است که در کل،یک معلم به انسانیت علاقمند باشد.اگر بچهها را دوست داشته باشد و از کارش لذت ببرد و برای شخصیت دانشاموزان ارزش قائل باشد،هر چیزی در جای خود قرار می‌گیرد.یک معلم باید دقت داشته باشد که برای بچهها یک الگو است.بهخاطر داشته باشد که آنچه را ما میخواهیم با حرف زدن درس بدهیم،با عمل بهتر میتوانیم.این بهترین راه حل است.
-جودیت باتلر،ایرلند
معلم باید شاگردانش را دوست داشته باشد و رضایت را در یادگیری را برای آنها به ارمغان بیاور.
-کریستسن برگر،شیلی
یک معلم خوبی کسی است که خودش یک فراگیر باشد.
-استرید،پرت،استرالیا
کسی که تعصب و نقطهنظری جامد ندارد،چشمانی باز برای دیدن و کشف کردن زندگی دارد و خودآموزنده است.
-آشیش،مومبای،هندوستان
من فکر میکنم که یک معلم خوب باید همیشه ارزش و هدف چیزهایی که درس میدهد را با روشی دوستانه و هیجانانگیز نشان دهد.
-علی السباق،مصر
-من این ستون که معلم خوب چه صفاتی دارد را میخواندم. بون شک خصوصیات ذکر شده،بسیار فوق العاده هستند،در زیر خصوصیات دیگری ارائه می‌شود که من معتقدم با داشتن آنها یک
معلم،معلم نمونه خواهد شد:
1)معلم باید شاگردان را دوست داشته باشد و بداند که بچهها شخصا میتوانند با کمک او مشکلاتشان را حل کنند;
2)طبیعت مشترک و علاقمند به معلم کمک خواهد کرد بچهها را بهتر بشناسد;
3)بچهها معلمهایی را بیشتر دوست دارند که بتوانند به آنها اطمینان واعتما داشته باشند.
-هانا گانتر،آلمان
یک معلم خوب باید:
1)صبور باشد;
2)روش‌های تدریس را بهبود ببخشد;
3)روی موضوع تسلط داشته باشد;
4)به دانش‌آموزان برای علاقمند شدن به موضوع مربوطه آگاهی بدهد;
5)بفهمد که شاگردان چهطور باید کار کنند;
6)حالات زمان بچگیاش را به یاد بیاورد.
-مایک کروتویله،بلژیک
معلم خوب کسی است که
1)به موضوع تدریساش مسلط است;
2)همیشه در فکر بهبود تکنیکهای تدریس میباشد; 3)همیشه برای تربیت شاگردان لایق سعی کند; 4)نیازهای شاگردان را برای کمک به آنها تشخیص میدهد.
-ویوکاناداتویقاتاک،هندوستان
1)یک معلم خوب کسی است که برای آماده کردن شاگردانش ابتکار عمل نشان میدهد تا به سرمایههای باارزش کشورش تبدیل شوند;
2)یک معلم،شخصی است با قلبی بزرگ.
-نگوزی اکوریک،نیجریه
یک دوست واقعی کسی است که همهچیز را درباره شما میداند و باز هم شما را دوست دارد.یک معلم خوب یک دوست خوب است.یک معلم خوب کسی است که با عشق به بچهها درس میدهد.
-عارف رضا،پاکستان
1)کسی خوب تدریس میکند که خودش را یک دانشآموز فرض کند;
2)یک معلم خوب باید مثل شاگردانش زندگی کند و کسانی که به او نگاه میکنند را گمراه نکند; 3)یک معلم خوب باید وجودی آموزشپذیر داشته باشد.
-زهیدشاه،پاکستان
من فکر میکنم یک معلم خوب باید دانشآموز را در مورد تمامی نیازهایش راهنمایی کند;هم به صورت کلامی و هم به صورت علمی.او باید بچهها را دوست داشته باشد،به آنها خدمت کند و احترام بگذارد.
-آبانا،فیلیپین
برای اینکه یک معلم خوب باشد لازم است که:
1-احساسی مثل یک بچه داشته باشد; 2-مثل یک بچه فکر کند; 3-مثل یک بچه عمل کند; 4-در فکرکردن و واکنش دادن بزرگسال باشد;اما به خاطر داشته باشد که او نیز یک بچه بوده و زمان آن است که آن دوران بچگی را احیا کند.
-زایرالکساندرا،مکزیک
معلم برای دانش‌آموزان،مثل باران برای زمین است.
-عمر،مراکش
یک معلم خوب به همهی نیازهای شاگرد پاسخ میدهد،نه فقط نیازهایی که در برنامه انتخاب شده است.
-بنگانی زیمبابوه
من دوست دارم معلم به من کمک کند که فکر کنم و خودم به جواب مسئله برسم.
یک معلم خوب:
اجازه می دهد دانش آموزان با اطمینان و بدون ترس و واهمه پیشنهادات و انتقادات خود نشان را نسبت به شرایط تحصیلی نحوه ی تدریس معلم و عملکرد معلم شفاهی یا کتبی بیان کند . او می داند که محصلینش حتی حق دارند که برای برخی اعمال یا رفتار های معلم گله گزاری کنند به شرطی که از حیطه ی ادب و احترام متقابل خارج نشوند.
یک معلم خوب می داند .
که هر اتفاقی هم که افتاده باشد بهتر است کار خود را با لبخند سلام و چاق سلامتی و خوش و بش کردن با شاگردان و همکاران شروع نماید.
یک معلم خوب
یک معلم خوب از هر طرفندی برای به شوق آوردن و درس خواندن توام با روحیه ی شاد و سالم شاگردانش استفاده کرده در کنار تدریس خوش از وسایل آموزشی استفاده می نماید.
او می داند که یک بار دیدن یا تجربه کردن عملی یک کار ، از هزاران ساعت توضیح دادن برخی دروس ، کاربردی تر است .
یک معلم خوب:
همواره به داشتن یک کلاس پویا ، خلاق ، متفاوت و متنوع می اندیشد.
یک معلم خوب:
اجازه نمی دهد به نام شادابی و راحتی در کلاس ، شاگردانش آو را سبک شمرده یا از رفتارش سوء استفاده کنند . وی به قدری لازم جدی است اما به هیچ وجه زور گو نمی باشد و این دقیقا بزرگترین هنر مدیریتی به شمار می رود.
یک معلم خوب:
با تعریف کردن داستان های اساطیری ، تاریخی ، مهیج و علمی و خواندن شعر و اعمال شگفت آور می تواند ظرفیت ذهنی شاگردانش را لبریز نماید.
او اینک می داند که این پویایی و انرژی مثبت سرشاری را که در دانش اموزانش متبلور می کند صد چندان به خود او و به جامعه باز خواهد گشت .
یک معلم خوب:
همیشه بچه ها را به اسم کوچکشان صدا می زند و اسامی آنها را به ذهن می سپارد و او حتی معنای اسم انان را استخراج کرده و برایشان توضیح می دهد و همین کار ساده ، انس و الفت و حرمتی ژرف را بین معلم و شاگرد به وجود می آورد
یک معلم خوب:
وقتی از دست شاگردانش عصبانی است خود و شخصیت والای خویش را سزاوار تنبیه بدنی نمی بیند او دراین هنگام فقط به چشمان شاگردانش خیره شده و مراتب ناراحتی خویش را صریحا و دوستانه بیان می کند .
یک معلم خوب:
نگاه کردن مستقیم و البته بدون غضب به چشمان فرد خاطی در چنین موقعی هم او را متوجه عمل خویش می سازد و هم معلم را ازام تر می کند .
یک معلم خوب:
هرگز مسایل ، مشکلات بزرگ شاگردانش را در جمع مطرح نمی سازد . هرگز بین شاگردانش رقابت کاذب مقایسه با قصد برتری طلبی ( حتی علمی) به وجود نمی آورد : زیرا می داند که آموزش و پرورش دانش آموزان کار اوست ، نه اول و دوم کردن آنها
یک معلم خوب:
همواره آینده نگر و نگران فردای شاگردانش است.
یک معلم خوب:
هیچگاه بچه ها را تهدید به کسر نمره ی انظباطی یا اخراج از کلاس و مدرسه از خود و یا از مدرسه بی اعتماد نمی سازد .
او از جبر و زور برای خواندن و آموختن استفاده نمی کند . زیرا می داند درخواست خوب بودن به زور هم افراد را گریزان می کند.
یک معلم خوب :
آگر دانش آموزی گوشه گیر و ساکت دارد . او را سمبل شخصیت و ادب نمی پندارد و به دیگران نیز این رفتار را به عنوان الگو معرفی نمی کند .
یک معلم خوب:
هر از گاهی کلاس های تقویتی و مرور دروس قبل را برگزار کرده و در هر مورد و هر درسی از یک یا چند دانشآموز برجسته تر در آن زمینه برای کمک به بچه های ضعیفتر استفاده می نماید . تا روح همفکری و همکاری گروهی را میان شاگردانش بپروراند.
یک معلم خوب:
با سایر معلمین و همکاران و والدین بچه ها در مورد آموزش و قلق های رفتاری دانش آموزان تعامل و همکاری نشان میدهد.
یک معلم خوب:
اگر برخورد نامناسب یا اختلافی با شاگردانش داشت سعی میکند در همان روز و قبل از تعطیلی مدرسه آن را حل و رفع نماید.
یک معلم خوب:
همواره بخشنده است و از خطاهای کوچک شاگردانش به امید فردایی بهتر چشم می پوشاند . معلم می خواهد فردای جامعه اش افرادی بخشنده ، شجاع و معتمد داشته باشد.
یک معلم خوب :
کلاس درس و محیط درس را فرح بخش می نماید و از هر گونه زیبایی و خلاقیتی در این زمینه استفاده می کند .
یک معلم خوب :
از هنر های تجسمی ، تئاتر و فیلم های خوب و مناسب با سن شاگردانش ، داستان و ضرب المثل و ... در ابعاد وسیع در کلاس خود استفاده کرده و شاگردان خود را با آنها ارتباط داده و آشنا می سازد .
یک معلم خوب :
از دانش آموزان می خواهد که هر هفته ساعت را به بررسی معضلات کوچک و بزرگ اجتماعی پیرامون خویش بپردازد و به کمک هم آنها را ریشه یابی و سعی در رفع آن نمایند.
یک معلم خوب:
برای دور نمودن استرس و اضطراب از شاگردان و برای ایجاد آرامش و لطافت در روحیه ی آنها می تواند در مسیر فت و آمد شاگردان در داخل کلاس یا مدرسه یک آکواریوم پر از ماهی زیبا و جذاب را در معرض دیدشان قرار دهد تا انها خوبی او را مشاهده کنند و احساس لذت ببرند.
یک معلم خوب:
به شاگردانش می آموزد با طبیعت و حیوانات دوستانه و مهربان رفتار کند
یک معلم خوب:
حرفها و نصایح و دیدگاههایی را که به قصد بیان کردنشان را دارد خلاصه و مفید می گوید
یک معلم خوب:
خود سر آمد رفتار های اخلاقی ، آداب اجتماعی و معاشرت است . چه در رفتارهای ساده و محاورات اجتماعی و چه در دانش آندوزی و کسب علم و تجربه .
یک معلم خوب:
از تمامی بچه ها ضمن کمک به رفع اضطراب دعوت می کند تا دروسی را که خوانده اند کنفرانس دهند و نتایج این کار بسیار درخشان و معرکه است.
یک معلم خوب:
برای سر به راه کردن و مسئولیت پزیر بودن بچه ها از دانش آموزان شرور و نیز منزوی و کم رو تواما استفاده می کند و بدین وسیله یک بالانس و تعادل رفتار به وجود می آورد که در بهبود نقش هر کدام از این دانش آموزان تاثیری مثبت و بسزا خواهد داشت .
یک معلم خوب
همیشه در پایان کلاس حداقل پنج پرسش کلیدی و مهم را مطرح کرده تا دانش آموزان نظر خود و جواب این سوالات را بدهند .
1- کدام قسمت درس جالبتر بود و آن را دوست داشتید.
2- کدام قسمت درس خسته کننده بود؟ چرا؟
3- کدام یک از تمرین ها مشکلتر از همه بود .
4- چگونه می توانم کمکتان کنم تا قسمت های خسته کننده آسان تر و جذاب تر شود .
5- از این درس چه نتیجه ای گرفتهاید و چه آموخته اید؟
یک معلم خوب:
رویا های زیبا و آرزوهای شیرین مطرح شده توسط دانش آموزان را با منفی نگری در هم نمی شکند . او صرفا و در صورت تشخیص به آنها جهت مثبت و هدف مندانه می بخشد.
و او می داند بسیار ی از کارهای بزرگ بشری در همه ی عرصه ها ، روزی رویایی کوچک و مبهم در ذهن افراد مخصوصا دانش آموزان و دانشجویان بوده است.
یک معلم خوب
چنانچه برایش مقدور باشد ، در طول سال تحصیلی از به اردو بردن و بازدید های علمی– حرفه ای و دعوت از افراد شاغل در حرفه و شغل های مختلف که می توانند از والدین خود دانش آموزان باشند برای کسب آگاهی و تجربه شاگردانش استقبال نمایید.
یک معلم خوب
می داند برای اصلاح دانش آموزان بیش از هر چیز دیگری صبر و شکیبایی لازم است و در این مقوله باید حوصله از خود نشان دهد . برای همین دلایل ( علم و اخلاق آموزی و داشتن صبر و تحمل) است که معلمی را شغل انبیاء دانسته اند
نویسنده : راضيه ابراهيم زاده
كلمات كليدي : نقش تربيتي معلم، ويژگي هاي معلم خوب، پيشرفت شاگردان، آموزش و پرورش، روان شناسي تربيتي
دانلود آزمون عملکردی فارسی اول ابتدایی 
آموزش حل جدول سودوکو (جدول شگفت انگیز) (c) (1).jpg "دانلود متن pdf کلیه جلسات برنامه رادیویی شمیم دانش")
دانلود متن pdf کلیه جلسات برنامه رادیویی شمیم دانش 
آموزش کسب درآمد اینترنتی(ایجاد فروشگاه) 
دانلود پاورپوینت روش های ارزشیابی در تربیت بدنی 
دانلود طرح درس زمین پویا - علوم ششم 
پاورپوینت سازمان و قوانین آموزش و پرورش 
دانلود جزوه ریاضی عمومی 1 
دانلود پاورپوینت تفسیر موضوعی قرآن کریم 
دانلود پاورپوینت از روانشناسی رشد 
طرح درس بازیافت
طرح درس نیازهای خانواده چگونه تأمین می شود؟ 
دانلود جابرین حیان - میوه ها
آزمون عملکردی ریاضی دوم ابتدایی مبحث اندازه گیری
پاورپوینت آسیب نخاعی (به زبان انگلیسی)
دانلود پاورپوینت پروپوزال بررسی مقایسه ای وضعیت آمادگی پرستاران در مواجهه با بحران 
نحوه تشویق و تنبیه دانش آموزان
دانلود یک نمونه برنامه هفتگی کلاس چندپایه
دانلود جزوه آموزش ریاضی ابتدایی
دانلود نرم افزار آموزش جدول ضرب
دانلود نمونه طرح درس سالانه قرآن کریم سوم ابتدایی
دانلود نمونه کدگذاری گزارش فیزیکی کارورزی
دانلود کتاب فارسی خوانداری پنجم ابتدایی 93-94
دانلود نمونه کدگذاری گزارش آموزشی
دانلود نمونه کدگذاری گزارش عاطفی کارورزی
دانلود کتاب 20 قانون طلایی تربیت کودک
دانلود ضمیمه کتاب راهنمای درس هنر پایه سوم ابتدایی
دانلود پاورپوینت واقع گرایی و تربیت
دانلود پاورپوینت پرورش خلاقیت کودکان(تربیت کودکان خلاق)
دانلود نمونه بیان مسئله کارورزی
دانلود کتاب علوم تجربی پنجم ابتدایی 93-94
دانلود جزوه آنالیز ریاضی
روش های ایجاد انگیزه